Spot fiyatlı enerji çözümü, elektrik tüketiminizi gün öncesi piyasası (EPİAŞ/GÖP) ve/veya gün içi piyasası fiyatlarına endeksleyerek, her dönemin birim fiyatını gerçekleşen piyasa koşullarına göre belirleyen esnek bir tedarik modelidir. Bu modelde birim fiyat; referans spot fiyatların ağırlıklı ortalaması üzerine tedarikçi marjı ve yasal/sistem bileşenlerinin eklenmesiyle oluşur. Amaç, piyasa düşüşlerinden anında faydalanmak, şeffaf bir maliyet yapısı yakalamak ve operasyonel esneklikten değer üretmektir.
Neden Spot Fiyat?
- Piyasa avantajı: Talep ve üretim koşulları uygun olduğunda, düşen spot fiyatlar doğrudan faturaya yansır.
- Şeffaflık: Fiyat bileşenleri endekse dayalı ve doğrulanabilir; gizli kalemler minimize edilir.
- Esneklik: Yük kaydırma, pik dışı tüketime yönelme ve talep tarafı yönetimi ile maliyet optimizasyonu yapılabilir.
- Veri temelli yönetim: Saatlik tüketim profili ile piyasa sinyallerini eşleştirerek proaktif kararlar alınır.
Kimler İçin Uygun?
- Saatlik veya vardiyalı üretim esnekliği olan işletmeler
- Yükünü pik dışı saatlere kaydırabilen ve talep yönetimi uygulayabilen şirketler
- Piyasa dalgalanmalarını takip ederek riskini aktif yöneten finans/enerji ekipleri
- Çok noktalı tüketimini tek sözleşmede şeffaf raporlamak isteyen kurumlar
Nasıl Çalışır?
- Profil analizi: Son 12–24 aya ait saatlik tüketim verileri ile pik/çukur dağılım, hafta içi/sonu paterni ve mevsimsellik incelenir.
- Endeks seçimi: GÖP (PTF), gün içi piyasası ve dengesizlik etkileri birlikte değerlendirilir.
- Fiyat formülü: Dönem birim fiyatı = Spot endekslerin ağırlıklı ortalaması + tedarikçi marjı + sistem/yasal bileşenler.
- Operasyonel optimizasyon: Yük kaydırma, talep azaltma (DR) ve otomasyon önerileri ile maliyet düşürme planlanır.
- Raporlama: Aylık/faturalık bazda endeks referansları ve sapmalar kalem kalem raporlanır.
Avantajlar
- Düşen piyasa fiyatlarından faydalanma
- Şeffaf ve doğrulanabilir fiyatlama
- Esnek üretim planı olanlar için yüksek tasarruf potansiyeli
- Piyasa verileriyle entegre yönetim ve hızlı aksiyon alma
Riskler ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Volatilite: Piyasa yükselişleri dönemsel birim fiyatınızı artırabilir.
- Profil etkisi: Pik saat yoğun tüketim, spot avantajını sınırlayabilir.
- Dengesizlik maliyeti: Tüketim tahmini ve tolerans bandı yönetimi kritik önemdedir.
- Nakit akışı: Fiyat dalgalanmaları bütçe öngörüsünü zorlaştırabilir; risk limitleri ve tetikleyici kurallar belirlenmelidir.
Sabit mi, Spot mu, Hibrit mi?
- Spot: Esneklik ve piyasa takibi olan, riskini aktif yöneten işletmeler için.
- Sabit: Bütçe öngörülebilirliği öncelik olan, volatiliteye toleransı düşük kurumlar için.
- Hibrit: Tüketimin bir kısmını sabitleyip kalanını spota bırakarak koruma ve fırsatı dengelemek isteyenler için optimal bir ara çözüm.
Ant Enerji Yaklaşımı
- Derin profil analizi: Saatlik tüketimin endekse duyarlılığı (beta), pik-çukur yoğunluğu ve kaydırma kapasitesi ölçülür.
- Kural tabanlı risk yönetimi: Piyasa tetikleyicilerine göre kademeli sabitleme ve stop/limit seviyeleri tasarlanır.
- Şeffaf raporlama: EPİAŞ referanslarıyla kalem bazında maliyet dökümü ve tasarruf simülasyonları sunulur.
- Operasyonel entegrasyon: Otomasyon, kompanzasyon, talep tarafı yönetimi ve verimlilik projeleriyle toplam maliyet düşürülür.